نگهداری دام دیگر به صرفه نیست؛
گاوهایی که به دلیل نبود خوراک کشته می‌شوند!
استان البرز با میانگین تولید سالیانه ۴۱۵ هزار تن، هشتمین تولید کننده بزرگ شیر در کشور است. وجود ۳۰۰ هزار راس دام در البرز، صنعت دامپروری را به یکی از اصلی‌ترین نقاط قوت استان در حوزه تولید تبدیل کرده است. با این‌حال کمبود نهاده‌های دامی موجب بروز برخی از مشکلات در واحدهای دامپروری صنعتی شده و امنیت آن‌ها را تحت شعاع قرار داده است.
یکی از دامپروران البرزی درباره مشکلاتی که تولیدکنندگان شیر با آن مواجه هستند می‌گوید: وقتی نتوانیم دام را از نظر مواد پروتئینی و ویتامینی تامین کنیم، تولید شیر کاهش می‌یابد و در نتیجه آن شاهد افزایش قیمت شیر در بازار خواهیم بود. وقتی که حتی برخی از مکمل‌های دامی‌تولید داخل، متاثر از افزایش قیمت دلار، گران می‌شوند چگونه انتظار داریم که قیمت شیر ثابت بماند.
مجید رضایی به ایسنا می‌گوید: اینطور نیست که گرانی شیر به نفع ما باشد. شیر زمانی گران می‌شود که هزینه دامداری افزایش و میزان تولید شیر کاهش پیدا کرده باشد. در حال حاضر با قیمت فعلی نهاده‌هایی مثل سویا، ذرت و کنجاله کلزا که برای تولید شیر حیاتی هستند، نگهداری دام به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد. ما در این مجموعه با داشتن ۳۵۰۰ راس دام مولد مجبور شده‌ایم تعدادی از آن‌ها را به کشتارگاه بفرستیم چون به دلیل کمبود مواد غذایی، تولید شیر کمی‌داشتند و هزینه نگهداری آن‌ها تامین نمی‌شد.
حذف شیر از هرم غذایی، خطرناک است
رضایی با انتقاد از افزایش قیمت برخی از نهاده‌های تولید داخل می‌افزاید: ما در کنار کار دامپروری، کشاورزی هم می‌کنیم. شرکت‌های تولید روغن، دانه کلزا را به طور میانگین ۴ الی ۵ هزارتومان از ما می‌خرند. وقتی روغن کلزا را از آن جدا می‌کنند، باقی‌مانده یا تفاله آن با عنوان کنجاله به دامپروران با قیمت هر کیلو ۹ هزار تومان فروخته می‌شود. اگر نظارت بر این چرخه بیشتر شود، چنین اتفاقی نمی‌افتد و قیمت نهاده‌ها ثابت میماند تا تولیدکنندگان شیر نیز تحت فشار اقتصادی نباشند.
این دامپرور البرزی می‌گوید: ما از اهمیت کار خودمان آگاهیم و دوست نداریم سفره مردم را به قیمت افزایش سود خودمان کوچک کنیم. بخشی از وظیفه تضمین امنیت غذایی و سلامت مردم بر عهده تولیدکنندگان شیر است و ما نمی‌خواهیم که به خاطر افزایش قیمت، شیر از سفره قشر کم درآمد حذف شود. حذف شیر از هرم غذایی، درآینده برای نسل‌های بعدی دردسرساز خواهد شد.
کمبود نهاده در البرز بیشتر از دیگر مناطق احساس می‌شود
معاون بهبود تولیدات دامی‌جهاد کشاورزی استان البرز با اشاره به اینکه مشکل تامین نهاده‌های دامی‌در کشور به سبب کمبود ارز اختصاصی برای واردات در این حوزه است، گفت: با توجه به اقلیم خشک ایران، بخش زیادی از نهاده‌های دامی‌مورد نیاز از طریق واردات تامین می‌شود. وقتی ارز کافی برای واردات اختصاص داده نمی‌شود، محصول کافی به کشور نمی‌رسد در نتیجه توزیع نهاده بین واحدهای تولیدی به میزانی که نیازشان است، امکان پذیر نیست.
مجتبی تقی‌زاده با اشاره اهمیت تامین پروتئین در حوزه دام‌های مولد، ادامه داد: با توجه به ظرفیت فعلی، استان البرز سالانه به ۲۴۰ هزار تن نهاده ذرت نیاز دارد که در ۶ ماه نخست سال جاری، ۴۰ درصد از این میزان تامین شده است. ۶۲ درصد از نیاز منطقه به سویا و ۶۰ درصد از نیاز به نهاده جو نیز رفع شده است. با این‌حال امیدواریم هرچه زودتر این مشکل در سطح کشور حل شود تا صنعت تولید شیر با چالش مواجه نباشد.
مجتبی تقی‌زاده با بیان اینکه استان البرز هشتمین تولید کننده شیر در کشور است، ادامه داد: استان البرز با میانگین تولید سالیانه ۴۱۵ هزار تن شیر در کشور جایگاه هشتم را دارد اما از این جهت که بیشتر دام‌های موجود در استان، از نژادهای خوب و خالص هستند، از نظر سرانه تولید به ازای هر راس دام در جایگاه دوم کشوری قرار داریم. این موضوع به این معناست که این نوع نژادها در عوض مصرف بیشتر علوفه، شیر بیشتری تولید می‌کنند لذا کمبود نهاده در استان البرز، بیش از مناطق دیگر احساس می‌شود.
وی افزود: پیش از این انتظار می‌رفت تا انتهای سال جاری، تولید شیر استان البرز به ۴۳۵ هزار تن برسد اما به دلیل کمبود نهاده در سطح کشور، تا کنون ۲۰ درصد از پتانسیل استان در حوزه تولید را از دست داده‌ایم. با این‌حال تلاش می‌کنیم با مدیریت این چالش و همراهی دامپروران استان، از این معضل عبور کنیم
افزایش قیمت شیر به دلیل کاهش تولید ناشی از کمبود نهاده است
رئیس اتحادیه دامداران استان البرز با انتقاد از شیوه تامین نهاده‌های دامی‌در دامداری‌ها گفت: با توجه به اینکه نهاده کافی و با قیمت مناسب در اختیار دامداران قرار نمی‌گیرد و دامداران مجبور به تهیه نهاده‌های دامی‌از بازار آزاد هستند، تولید شیر و فروش آن با قیمت فعلی به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد و بیشتر فعالان این حوزه با مشکلات متعددی مواجه شده اند.
ابراهیم ثابت با بیان اینکه تامین خوراک کافی و مناسب برای دام مهمترین گام در تولید شیر است، تصریح کرد: وقتی نتوانیم خوراک کافی برای دام را تامین کنیم واضح است که تولید شیر کاهش پیدا می‌کند. هر دام مولد باید روزانه بین ۲۳ تا ۴۶ کیلوگرم کنسانتره شامل ذرت، سویا، جو و سایر علوفه‌ها مصرف کند تا بتواند به طور میانگین ۴۰ تا ۴۵ کیلوگرم شیر تولید کند. وقتی نمی‌توانیم این میزان از خوراک را برای دام مهیا کنیم، شیر کمتری تولید می‌شود که نتیجه آن نیز افزایش قیمت در بازار است.
ثابت با اشاره به اینکه بیش از ۳۰۰ هزار راس دام در استان البرز وجود دارد، ادامه داد: ۱۵۵ هزار راس از این تعداد، دام سنگین و مولد هستند که تامین خوراک به موقع برای آن‌ها نقش حیاتی دارد. باید نقش اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی در این حوزه افزایش پیدا کند تا بین اعلام نیاز، تامین و توزیع نهاده و دیگر الزامات، توازن برقرار شود. شرایط فعلی تامین خوراک به شکلی است که برخی از صنایع دامپروری کوچک به سمت نابودی و ورشکستگی می‌روند. طبق محاسبات کارشناسان قیمت تمام شده به ازای هر کیلو شیر ۴۶۵۰ تومان است اما کارخانه‌ها شیر را بین ۳۷۰۰ تا ۳۹۰۰ تومان از دامپرور خریداری می‌کنند که این موضوع به معنای ظلم واضح به دامپرور است.
تشویق دامداران به تولید شیر پرچرب؛ جلوگیری از واردات کره
رئیس اتحادیه دامداران البرز ظرفیت‌های داخلی برای تولید کره و سایر محصولات لبنی را کافی و توانمند خواند و گفت: با وجود پتانسیل‌های داخلی، ما هیچ احتیاجی به واردات محصولی مانند کره نداریم. کافی است تا شرکت‌های تولیدی، دامداران را به تولید شیر پرچرب تشویق کنند تا مواد اولیه آن‌ها برای تولید کره و سایر محصولات لبنی به طور کامل و کافی تامین شود. اگر هزینه‌ای که برای واردات کره در نظر گرفته می‌شود، به تامین نهاده برای دامداران اختصاص پیدا کند و مبالغی با عنوان تشویقی، برای تولیدکنندگان شیر پرچرب در نظر گرفته شود، دامداران از موادی مانند گلوتن، تخم پنبه و پودر چربی در خوراک دام استفاده می‌کنند تا تولید شیر پرچرب افزایش پیدا کند.
